Querido
‘De doden zijn niet dood’, citeert Marita de Sterck de Senegalese dichter Birago Diop. In Mirakel is dat de vrouw van Emiel, de 85-jarige opa van Ruben, met wie hij iedere nacht nog gesprekken voert, terwijl ze al tien jaar geleden is gestorven. Ze hebben nog een kwestie met elkaar te verhapstukken die als een molensteen boven dit verhaal hangt. Wie goed naar de coverfoto kijkt, kan raden waar het om gaat.
Studente Nuri komt bij opa Emiel in huis wonen om een oogje in het zeil te houden en zijn wond te verzorgen die hij steeds opnieuw weer open krabt. Een verwijzing, zoals we die kennen uit het werk van De Sterck, die de symboliek en verwijzingen niet schuwt. Het gaat immers om oud zeer dat maar niet wil genezen. ‘De kwetsuren halen ons altijd in’. Het hart van het boek bestaat uit een bezoek van opa en zijn kleinzoon Ruben aan een bedevaartsoord waarom oma vaak kwam. Daar wordt duidelijk wat met het mirakel wordt bedoeld en spelen de verschillende facetten van het katholieke volksgeloof een rol.
De focus ligt bij de grootouders en hoe hun ‘mirakel’ door de generaties heen een rol blijft spelen. ‘Het zijn immers niet de schone souvenirs maar juist de zere plekken die het vlotst door de generaties reizen’. Dat speelt ook zijdelings een rol in de geschiedenis van Nuri die gevlucht is en ook al een groot geheim met zich meedraagt. Haar karakter had meer uitwerking kunnen krijgen. De Sterck toont zich een geëngageerd schrijfster in haar commentaar op de asielproblematiek maar geeft de aanleiding daartoe weinig reliëf. Al was dat misschien weer een boek op zich geworden.
Het is opletten geblazen in Mirakel. In vrijwel iedere alinea, soms in iedere zin, gebeurt wel iets. Dat maakt het overvolle verhaal broeierig en onderhoudend, wat mede gevoed wordt door de prachtige taal, al zijn het alleen maar de Vlaamse begrippen. Iemand begaat een ‘straffe kemel’ of wordt ‘in zijn zak gezet’ en er lopen fezelaars, onnozelaars en kloefklappers door het boek.
Een behendig gecomponeerd verhaal over herinneringen en hoe we daarmee omgaan. Soms verdwijnen maar vaak blijven ze akelig aanwezig. De Sterck verpakt het geheugenthema in een context van volksgeloof, rituelen en familiegeheimen en het levert een van de beste boeken uit haar oeuvre op.
In de 45e aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast praat Marita de Sterck over haar boek Mirakel. Beluister hier.