‘Salto’ van Arndís Thórarinsdóttir, vertaling: Willemien Werkman, illustraties: Linde Faas, uitgeverij Volt, 10+
Zijn moeder noemt Álfur een ‘eenkoppige reddingsdienst. Hij is altijd met zijn driejarige broertje Eiki in de weer om wie hij zielsveel geeft. Okay, zijn broertje doet soms wat vreemd, maar als zijn ouders hem vertellen dat artsen Eiki de diagnose autisme geven, wordt hij woedend. Als ze nou over hem mopperen, maar hij kan niet toestaan dat ze klagen over zijn lieve broertje. Álfur ziet het autismeverhaal als een samenzwering en reageert telkens razend als het ter sprake komt.
De IJslandse schrijfster Arndís Thórarinsdóttir schreef het goed ontvangen De flat aan het einde van de wereld over een gezin waarin de ouders het zo goed mogelijk proberen te doen, maar stuklopen op de realiteit. Vooral op mensen die buiten de lijntjes kleuren. Dat is in Salto ook het geval. Álfur verwijt zijn ouders dat ze willen dat alles perfect is. Hij omschrijft zijn moeder als iemand ‘die handelt alsof ze altijd nadenkt hoe we zouden overkomen als er een tv-programma over ons gezin gemaakt zou worden.’ In Salto gaat het naast hun jongste zoon ook tante Harpa, een IJslandse turnkampioene, voor wie het leven na een val tijdens de Olympische Spelen moeilijk is geworden. De moeder van Álfur heeft het contact verbroken met haar zus, de vrouw onder wiens grote portret Álfur bijna dagelijks traint in de turnhal. Na de autisme-diagnose zoekt hij zijn tante stiekem op, om zijn ouders dwars te zitten. Zij is ook anders en daar kunnen zijn ouders volgens hem niet mee omgaan.
Ondertussen filmt hij zijn kleine broertje om aan te tonen dat er niks aan de hand is. Maar langzaam daalt het besef in dat hij er naast zit en dat Eiki ‘ontzettend en overweldigend’ autistisch is en dat het lijkt alsof het autisme zijn broertje heeft opgegeten. Al snel concludeert hij ook weer dat dit niet hoeft te betekenen dat zijn broertje minder fantastisch is, hij is meer dan een verzameling autismekenmerken.
De observaties en gedachten van Álfur worden scherp en met veel humor en gevoel beschreven. Een bezorgde pre-puber die worstelt met zijn loyaliteit totdat hij erachter komt dat hij geen partij hoeft te kiezen. In de verrassende apotheose waarin meerdere verhaallijnen samenkomen, raakt hij weer in gesprek met zijn ouders en bedenken ze dat ze samen de reis door ‘Autistenland’ kunnen maken.
Over autisme zijn veel kinderboeken geschreven maar niet vaak zo liefdevol en hartverwarmend als in Salto. Een verhaal over de realiteit en acceptatie van autisme en de verschillende manieren om er mee om te gaan zonder elkaar kwijt te raken. Met een prachtige coverillustratie van Linde Faas waarop Eiki op de voeten staat van Álfur die op zijn kop aan de ringen hangt. Hij kan altijd op hem rekenen, dat wordt meer dan duidelijk in Salto.
