close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
8+

De neus groeit maar twee keer

Carlo Collodi De avonturen van Pinokkio Kinderboek
Novecento
Pietha de Voogd
Sjaak Rood
Waardering: 8.0

Wie precies weet hoe de avonturen van Pinokkio verlopen, mag een vinger opsteken. Het is typich zo’n verhaal dat heel bekend lijkt maar het niet is. De neus van Pinokkio groeit in het hele boek bijvoorbeeld maar twee keer als hij liegt. En timmerman Gepetto speelt slechts een bijrolletje. Dat is toch echt anders dan de meeste lezers zullen denken.

Alleen al daarom is het goed dat er een nieuwe vertaling ligt van De avonturen van Pinokkio. Vertaalster Pietha de Voogd (o.a. Umberto Eco en Paolo Giordano) zorgde voor een nieuwe tekst en haar man geeft het boek uit bij zijn kleine uitgeverij Novecento. Meteen maar de credits daarvoor: het is een uiterst verzorgde uitgave met een geweldig omslag met stevige rode band. Zo hoort de heruitgave van een klassieker eruit te zien.

De tekeningen, en dat zijn er niet weinig, zijn van de hand van Sjaak Rood, een onbekende als kinderboekenillustrator. De bijna cartooneske stijl is even wennen maar blijkt wonderwel bij de maffe avonturen te passen. Want dat houten ventje maakt wat mee; bizarre ontmoetingen en mirakelse ontsnappingen.

Nadat hij tot leven komt uit een stuk hout, wordt hij door Gepetto onder zijn hoede genomen, maar gaat er al snel weer vandoor. Zijn ‘vader’ blijft door zijn hoofd spoken terwijl hij zich meerdere keren in de problemen werkt. Pinokkio is namelijk nogal een vlegel: hij slaat de adviezen van degenen die het goed met hem voorhebben in de wind. Je kunt het rebels of koppig noemen maar naïef en zelfs dommige zijn betere kwalificaties. Pinokkio is een echte meeloper, hij overziet de gevaren en risico’s niet en stort zich pardoes weer in de volgende lastige situatie.

Het leest heerlijk weg, deze nieuwe Italiaanse vertaling die dicht bij de oorspronkelijke tekst van Collodi uit 1883 blijft. Het is geen bewerking maar een echte vertaling die recht doet aan de oorspronkelijke bedoeling van de schrijver.  Diee oorsprong van Pinokkio ligt in het verdeelde Italië uit de 19e eeuw. Collodi vertelde een verhaal over goed burgerschap waarbij mensen naar elkaar luisteren en samen iets van het leven maken.

Pinokkio is geen zachtzinnig proza. De gebeurtenissen zijn wreed en de taal is heftig. Daarom is er ook de eeuwige discussie of dit boek in de kinderliteratuur thuishoort. Op verhaalniveau is dat laatste zeker zo. Iets oudere kinderen zullen er goed mee uit de voeten kunnen, vooral omdat het over het algemeen erg grappig is. Een meer dan goede zaak dat dit verhaal op deze manier opnieuw ontsloten is voor de Nederlandse lezer.

En hoe zat het met die neus? De fee vertelt dat er twee soorten sleugens zijn: die met korte benen en leugens met een lange neus. ‘De jouwe is duidelijk van het soort dat een lange neus heeft.’

Dit boek is ook besproken in de vakantieboekenaflevering van De Grote Vriendelijke Podcast 

 

Tags : bewerkingFamilieFantasieillustratiesjeugdboekKinderboekklassiekerPrentenboekSpanning en avontuurvader