Derk Visser klopte aan de deur met zijn boeken Patatje Oorlog en vooral Landjepik waarover ik schreef dat het nog te weinig om het lijf had om echt op te vallen. Prikkeldraad heeft meer vlees aan de botten en Visser vestigt definitief zijn naam als interessant jeugdboekenauteur.
Visser beschrijft in zijn boeken het leven van jongeren aan de onderkant van de samenleving, waarbij tienerzwangerschappen, alcohol, verblijfsvergunningen, de bajes en geweld tot de praktijk behoren. In Prikkeldraad maken we kennis met Chelsea die nooit verder is gekomen dan vakkenvulster in de supermarkt. Haar ouders runnen een kroeg die is gesloten vanwege het rookverbod. Chelsea vertelt openhartig hoe ze zich een beetje door het leven rommelt. Ze is in de ban van de vriend van haar zus die best even over haar heen wil en dat was het dan weer. Een mislukte producer, die vroeger op school haar polsen draaide waardoor ‘prikkeldraad’ ontstond, ziet een zangeres in haar maar ook dat loopt uiteraard op niets uit. Door een val van de trap, waar Chelsea de schuld van krijgt, belandt haar vader in coma, wat voor een dramatische verhaallijn zorgt. Visser haalt er weer veel maatschappelijke kwesties bij (immigratie, rookverbod, Poolse arbeiders) maar focust zich meer dan in zijn vorige romans op de karakters.
Prikkeldraad is een realistische en rauwe roman over wat je oneerbiedig ‘white trash’ zou kunnen noemen. Het doet sterk denken aan Engelse films van bijvoorbeeld Ken Loach, waarin het arbeidersmilieu wordt belicht. Er wordt veel gerookt en gedronken en de omgangsvormen zijn ruw en hard, er is veel onderling wantrouwen en troosteloze sex. Het leven is een soort prikkeldraad, dat pijn doet maar het heeft weinig zin om daar al te lang bij stil te staan. Liever gebruiken de personen hun ervaringen als aanzet tot hopen en dromen over iets beters en anders, over ontsnappingsroutes. Het is ook een milieu waarin het belangrijk is om verbaal sterk te zijn wat voor scherpte en hilarische dialogen zorgt, vooral van de kant van Chelsea en haar zus.
De directe stijl is de troef van deze roman. Puur en recht op de man af, wat net zo vaak een komisch als schrijnend gevoel achter laat. Chelsea is een ijzersterk karakter. Zo’n meisje waarvan er heel veel zijn. Er wordt wel degelijk van haar gehouden en ze weet zelf ook wat genegenheid is, het komt er alleen vaak zo verdomde rottig uit allemaal. Waar Derk Visser eerder pogingen deed die niet geheel uit de verf kwamen is Prikkeldraad een sterke en coherente roman.
Prikkeldraad
Derk Visser
