close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
8+

Omdat je groter wordt

Annet Schaap De boom met het oor Prentenboek
Querido
Philip Hopman
Waardering: 9.0

De jongen is vol van zijn verhaal. “Er is iets gebeurd vandaag, bij gym”.  Niemand heeft de tijd om naar hem te luisteren. In de klas moet hij stil zijn en na schooltijd moeten de kinderen naar bijles en judo. Terwijl hij iets ontdekt heeft en hij het zo graag wil vertellen ‘dat het bijna uit hem barst’. 

Ondertussen weet de lezer al dat er in het park een boom staat die heel goed kan luisteren. Halverwege zijn stam zit een oor. De meeste dieren zijn er wel van op de hoogte. Zoals de vogels die ook geen tijd hebben om te luisteren. “Ik zit al zo vol met piep! En kwiet! maar ik wou wel zeggen: Als je een oor wilt, piep! Kwiet! Ga dan naar de boom.” De jongen vraagt zich af wat dat zou zijn: een boom met een oor.

De boom met het oor is het nieuwe boek van Annet Schaap maar ook weer niet. Ze schreef de tekst in opdracht van een festival voor Kamermuziek en na het enorme succes van Lampje wordt deze uiteraard in boekvorm uitgebracht. De tekst is gemaakt bij het muziekstuk Schilderijen van een tentoonstelling van de Russische componist Modest Moesorgski. Het is een poëtische en verhalende tekst, waarin de gedachten van de jongen worden afgewisseld met de tragedie rond Trude. De kleine kever is door een kraai doodgepikt, die haar dekschildje weer heeft uitgespuugd. De andere kevers bewijzen de pasgetrouwde Trude de laatste eer met een begrafenisstoet die als eindbestemming de boom met het oor heeft.

Het ontroerende verhaal over Trude is grappig en tragisch tegelijk en geeft het verhaal een vrolijke lichtheid mee. Trude’s echtgenoot (ze waren al een halve dag getrouwd, dat lijkt niet lang, maar voor een kever is dat eindeloos) vertelt aan de boom hoe prachtig ze was. Zo glimmend, zo zwart.

Het aandachtige luisteren van de boom zorgt ervoor ‘dat het verhaal nog mooier en groter wordt’. ‘Het lijkt of de arme Trude weer levend wordt’. Dan verstoort het mensenjong bruut het intieme ritueel om zijn verhaal aan het oor van de boom te vertellen, dat ver boven zijn hoofd zit. Schaap leidt dat schitterend in door hem te laten denken dat het volgend jaar dichterbij zal zitten. ‘Omdat je groter wordt. Omdat je groeit. Zo gaat dat‘, zegt een van de kevers. En daar is alles mee gezegd.

Schaap bewijst met deze tussendoortekst nog veel meer in haar mars te hebben, Lampje was geen incident. Maar dit boek wordt tot grote hoogte gestuwd door de samenwerking met Philip Hopman. Die trekt alle registers open en moet wel hoge ogen gaan gooien bij de penseeljury. Hopman plaatst het verhaal in het decor van Barcelona met de mooie gebouwen en parken met uitzicht. Hij laat de stad in al zijn facetten zien: gebouwen en natuur, verkeerschaos en vogels in parken, de drukte en de stilte. De tekeningen van de insecten zijn zo feestelijk dat je bijna zou vergeten dat het om een begrafenisstoet gaat. Zoom in op de details en ontdek hoe precies het in elkaar steekt. Hopman illustreert veel gevarieerde boeken en in De boom met het oor komt het beste van zijn talenten samen.

Vooral ook in de manier waarop hij omgaat met een van de thema’s van dit boek: groter worden. De enorme voet die de geschrokken insecten dreigt te vertrappen. De jongen die op het eind ineens een kerel is en fier door de straten van de stad wegstapt.

Een fijn boek over o.a. opgroeien, luisteren en aandacht dat veel openlaat en waar iedere lezer een eigen betekenis aan kan geven.

Philip Hopman vertelt over het maakproces van dit boek in deze aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast

Tags : Dieren en natuurillustratiesKinderboekPrentenboekstadverkeerVoorleesboek