Querido
Eef Gratama
Annette Fienieg
Soms levert zo’n grote literaire prijs aardige ontdekkingen op. Zo maakte Nederland via de Astrid Lindgren Memorial Award op bredere schaal kennis met het werk van Jacqueline Woodson en recenter Jean-Claude Mourlevat. De Fransman won de prestigieuze prijs in 2021 wat leidde tot de uitgave van Jefferson bij uitgeverij Lannoo. De verrassende en geestige thriller haalde menig eindejaarlijstje. Dat er alweer een boek van Mourlevat is vertaald, maakt dan ook nieuwsgierig.
De terugstromende rivier verscheen oorspronkelijk in 2000 en is, zoals de ondertitel aangeeft, het verhaal van Tomek. Het is in sfeer en stijl een volstrekt ander boek dan Jefferson, de enige overeenkomst is een licht sprookjesachtige insteek en een vleugje surrealisme. In dit nostalgische verhaal volgen we de dertienjarige wees Tomek die een kruidenierszaak runt. Stiekem verveelt hij zich te pletter en wil niets liever dan de wijde wereld in trekken. Die daad voegt hij bij het woord na het bezoek van een een meisje op wie hij op slag verliefd wordt. Zij vertelt over hem over een rivier met terugstromend water dat je onsterfelijk zou maken.
Tomek gaat meteen op pad en is al snel lyrisch over het avontuur. ‘Als dit reizen is dan wil ik wel drie keer de wereld rond’. De trip leidt hem door het Woud der Vergetelheid, via de het dorp van de Geurmakers naar Nergensland en verder. Allemaal locaties met bijzondere eigenschappen die het verhaal telkens een nieuwe twist geven. Natuurlijk komt hij het meisje ook weer tegen. Later denken ze samen terug aan de onvoorstelbare dingen die ze hebben gezien en vragen zich af of het een droom is geweest. Maar daarvoor was het toch te tastbaar.
De terugstromende rivier is een prettig kabbelend sprookje over de liefde en het verlangen naar onsterfelijkheid. Zeker ook een bewijs van de kwaliteit van het schrijverschap van Mourlevat. Vergeleken bij Jefferson mist het echter aan urgentie en originaliteit. Een onderhoudend verhaal, maar niet eentje dat we we nog niet eerder lazen.
