Wij zijn de nacht – De tofste dieren van het donker van Matthijs Meeuwsen, illustraties Paco Vink, Querido, 10+
Het was echt een doorbraak van een nieuwe non-fictie schrijver te noemen, het succes van Een slijmzoen voor je oma. Matthijs Meeuwsen werd ermee genomineerd voor de Woutertje Pieterse Prijs en kreeg er zilveren griffel voor. De jury toonde zich ‘blij verrast door dit boek vol wetenswaardigheden’ en noemde de verhalen fris, verrassend en vernieuwend.
Zijn debuut ging over de tofste zeedieren en die klinkende ondertitel is gekopieerd voor Wij zijn de nacht waarin de tofste dieren van het donker worden beschreven. Geen winnende formule veranderen, hebben de makers gedacht, en ze doen precies hetzelfde als in hun eerste boek. Een fluks aantal dieren worden onder de loep genomen, waarvan een groot deel buiten het zicht van de camera blijven. Tenminste, ik had nog niet eerder van de mata-mata, de Virginiaanse opossum, de vangunu-reuzenrat, het vingerdier en de Brasilodon gehoord. Wel van de degenkrab, het schubdier, het aardvarken en de woestijnsprinkhaan.
De dieren hebben gemeen dat ze voornamelijk in het donker, dus in de nacht, actief zijn. Die gemene deler is iets minder verbindend dan bij de zeedieren, waar de context duidelijker was. Het thema nacht en duisternis blijft wat diffuus, omdat het vaak niet zo heel relevant is in het verhaal over de dieren zelf. Behalve dat we ze daardoor gemiddeld minder goed kennen, omdat we zelf meestal slapen in de nacht. De losse verhalen hebben stuk voor stuk weer dezelfde speelse stijl als in het debuut. Neem zo’n zinnetje als in het verhaal over de wimpermijt, een miniscuul beestje dat op ons aller gezicht leeft, met een gulzig hapmondje en een worstachtige staart. ‘Zelfs al er dertig van die mijten in polonaise over je neus dansen, zijn ze samen nog geen centimeter lang.’
Meeuwsen houdt het beperkt en overzichtelijk en geeft een duidelijk beeld van het dier zonder teveel in details te vervallen, maar heeft wel oog voor de leuke weetjes. De leesbaarheid en toegankelijkheid staat voorop. Het valt uitgeverij Querido te prijzen dat ze in zee zijn gegaan met illustrator Paco Vink, die een beetje buiten hun comfortzone ligt, maar wiens stijl helemaal past bij die van Meeuwsen. Helder en met mooie details, en vaak ook een beetje gek en grappig. Opnieuw een prima boek dat nieuwsgierig maakt naar andere vormen en stijlen, want zo’n herhaling van zetten moet geen gewoonte worden.
