close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
15+

Intrigerende roman over populisme

Hilde Van Cauteren De nachtspelers Young Adult
Davidsfonds/Infodok
Waardering: 8.0

De zachtmoedige kleermakersknecht Matheo heeft de gave om dromen te geven. De extraverte slagerdochter Etta daarentegen bezorgt de afschuwelijkste nachtmerries met vaak grote consequenties: ze worden gek van angst, vluchten of zeggen hun baan op. Beide kinderen wonen in de stad waarin De Nachtspelers van Hilde Van Cauteren zich afspeelt en worden gebruikt door de even sluwe als charmante Jacob Oswald Feyn. Deze heer van stand (hij doet een beetje denken aan Pim Fortuyn) haalt einde negentiende eeuw de wereldtentoonstelling naar de stad en krijgt het volk mee met mooie beloftes over industriële vernieuwingen.

In hoofdstukken met een wisselend perspectief (met een naaimachine aangeduid voor Matheo en een vleesmes voor Etta) zien we hoe beiden jongeren als een blok voor de man vallen en hoe hij later net zo snel weer van zijn voetstuk valt. Het verhaal over manipulatie en bedrog wordt erg benadrukt, tot de cover aan toe (‘mensen willen bedrogen worden’), waar het zich voor spreekt. Boeiender is de onderliggende, actuele laag over de gevolgen van die manipulatie. Het gemak waarmee het volk achter de populistische Feyn met zijn mooie beloftes aanloopt, zonder te (willen) zien welk kwalijk systeem er achter schuil gaat. De dromen en nachtmerries zijn op een boeiende en logische manier in het verhaal verweven en ondersteunen de premisse: hoe eenvoudig mensen om de tuin zijn te leiden.

De nachtspelers is alweer de derde roman van Hilde Cauteren, die nogal in de luwte opereert, terwijl ze een opmerkelijke en eigenzinnige stem binnen de Vlaamse jeugdliteratuur is.  Haar vorige boeken (Het naveltheater en De pigmentroute) waren origineel maar overambitieus en overvol waren en dat euvel is niet geheel verholpen maar De nachtspelers is met stip haar meest geslaagde roman tot nu toe. Al blijft het gevoel dat er meer in had gezeten, met striktere keuzes en wellicht betere redactionele begeleiding. De aanloop is erg lang waardoor het boeiende slot te weinig ruimte krijgt en de apotheose nogal rauw op het dak valt. Merkwaardig is ook de keuze om op driekwart van het boek ineens ook Feyn zelf een stem te geven (hoofdstukjes met een duim, het symbool van zijn populistische beweging)

Vooral in karakterontwikkeling is Van Cauteren sterk,  met name de hondsbrutale Etta is een personage dat bijblijft. Etta koestert minachting voor de meeste mensen, wat mooi wordt weergegeven in slagersjargon, maar heeft ook een kwetsbare kant. De gevoelige en zorgzame Matheo blijkt dan weer over onvermoede daadkracht te beschikken. Waarmee Van Cauteren aangeeft dat je zelf over je lot beschikt, en je niet moet laten verblinden door beloftes (dromen) of angst (nachtmerries).opgedrongen dromen ofen nachtmerries. Ondanks de mankementen is De nachtspelers een intrigerende en actuele roman die als een waarschuwing mag gelden tegen het populisme dat Europa steeds meer in de greep lijkt te krijgen.

 

 

 

 

 

 

 

Titel Boek:

De nachtspelers

Auteur:

Hilde Van Cauteren

Uitgever:

Davidsfonds/Infodok

Kaft:
Tags : dromenjeugdboekpolitiekVroeger