close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+Leeftijd

Wanneer ben je een heldin?

Janny van der Molen Heldinnen. Vijftig vrouwen die weten wat ze willen Non-fictie
Ploegsma
Studenten Kunstacademies
Waardering: 6.5

Janny van der Molen schreef in 2009 al een boek over Helden, met als ondertitel ‘mensen die de wereld mooier maakten’. Het werd de opmaat naar een non-fictie serie over onder andere filosofen (Grote Gedachten), wetenschappers (Geniaal) en psychologen (Grote Gevoelens). In deze werken combineerde ze het fictieve verhaal van kinderen uit een klas met achergrondinformatie. In haar nieuwe boek Heldinnen – Vijftig vrouwen die weten wat ze willen beperkt ze zich tot informatieve stukjes over heel veel vrouwen die haar inpsireerden of aan het denken hebben gezet.

De titel roept meteen vragen op en daar gaat het al een beetje mis. Maakt het je tot een held als je weet wat je wil? Naturlijk niet, daar is wel wat meer voor nodig. De selectiecriteria zijn onduidelijk en dat maakt de lijst discutabel. Is zeilster Laura Dekker nou echt een heldin, of was ze misschien helemaal niet zo verstandig? Waarom wel een politcia als Marianne Thieme maar geen Rita Verdonk of Ayaan Hirsi Ali, toch ook vrouwen die weten wat ze willen. En op een ander niveau: wel Emma Watson en geen Angelina Jolie. Wel Lady Gaga en geen Madonna. En waarom staat Doutzen Kroes er tussen? Omdat ze niet voor het schoonheidsideaal van de dunne vrouw gaat blijkbaar. Tja. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Floortje Dessing bijvoorbeeld, of de Oranje Leeuwinnen. Leuk hoor, maar zijn dat heldinnen?  Van der Molen geeft er nauwelijks een motivatie voor. Het klinkt misschien pietluttig maar bij een boek met deze titel en dit aantal vrouwen mag het duidelijker zijn waar de keuze op is gebaseerd.

Het is vooral een boek over bijzondere vrouwen die iets hebben betekend en hun sporen hebben nagelaten of dat nog steeds doen. Een goed en actueel thema, vorig jaar verscheen  een tweede deel van  1001 vrouwen  van Els Kloek (uit de geschiedenis en uit de 21e eeuw), dat opvalt door de uitgebreidheid, met zo’n aantal doe je niet snel iemand tekort. De afgelopen jaren gaf uitgeverij Rose Stories twee delen van de Amerikaanse bestseller Bedtijd voor rebelse meisjes uit en daar gaat  meer overtuigingskracht en variëteit vanuit.

De teksten zijn bij Van der Molen keurig maar weinig speels of verrassend. Dat werd in haar andere boeken soms gecompenseerd door de verzonnen verhalen. Nu moeten we het te vaak doen met vlakke beschrijvingen en een soms wat kinderachtig of onderwijzend toontje, bijvoorbeeld in het verhaal over Beyoncé, die het volkslied zong bij de beëdiging van Barack Obama.  Dan staat er: ‘Dan kijkt het hele land, dus dat is een enorme eer. Ze geloofde bovendien ook echt in deze president, dus ze straalde tijdens het zingen’. In de tekst over de 9-jarige plastic rietjes bestrijdster Molly Steer die mensen aan het denken zet:  ‘Want daar begint het allemaal mee, met nadenken’. 

Voor de illustraties zijn vijftig studenten van de Hogeschool voor de Kunsten uit diverse steden gevraagd en dat maakt het boek alsnog de moeite waard. Niet zozeer door de kwaliteit, want die is erg wisselend maar door de variatie in aanpak, materiaalgebruik en stijlen.

Van der Molen heeft een oorsrpronkelijke non-fictiereeks neergezet over mensen de het verschil maakten, waarbij de relevantie en selectie een van de sterke punten was. In Heldinnen staan genoeg interessante wetenswaardigheden maar het geheel voelt nogal willekeurig aan, het ontbreekt aan een goed uitgewerkt plan met heldere keuzes.

 

 

Tags : Andere landenEcht gebeurdgeschiedenisillustratiesjeugdboekKinderboekmulticultiNon-fictiepolitiekreligiesuperheldVroegervrouwenWeten en leren