close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

Calpurnia is op haar toekomst voorbereid

Jacqueline Kelly De evolutie van Calpurnia Tate Kinderboek
Querido
Annelies Jorna
Waardering: 7.0

Calpurnia Tate, die voor het gemak Callie Vee, wordt genoemd, is het enige meisje in een gezin met zeven kinderen. ‘Kun je je een ergere ramp voorstellen?’, zegt ze daar zelf over. Ze groeit namelijk op in het conservatief-christelijke Texas rond de eeuwwisseling van 1900. Niet bepaald de tijd en plaats voor ‘een echte meid die op haar toekomst is voorbereid’. Ze wordt geacht zich te bekwamen in het werken met kant (haar vader heeft een katoenplantage) en het bakken van taarten. Terwijl Calpurnia juist een grote nieuwsgierigheid heeft naar andere zaken, vooral dieren en natuur, een liefde die ze deelt met haar eigenzinnige opa. Ze krijgt van hem een notitieblok waarin ze opschrijft wat ze om haar heen ziet.

De evolutie van Calpurnia Tate vertelt het verhaal van een bloedhete zomer waar Callie samen met haar opa een niet eerder beschreven plantensoort ontdekt. Opa heeft zich allang onttrokken aan de kerkelijke dogma’s, hij heeft een eigen laboratorium en correspondeert met Darwin. Het proces om de nieuwe plant erkend te krijgen, beheerst de zomer van Callie die ondertussen door haar moeder steeds meer in een keurslijf wordt gepropt.

De dubbele lading van de titel geeft de strijd van Callie aan, een meisje dat haar eigen weg wil gaan en dat met vallen en opstaan ook doet. Het boek was een hit in de Verenigde Staten, is veelvuldig bekroond en vertaald maar het wordt na het lezen niet duidelijk waar dat enthousiasme op is gestoeld. Het is een klassiek meisjesboek over het ontworstelen aan de dwang van de cultuur en de regels. Schrijfster Jacqueline Kelly laat er vanaf de eerste bladzijde geen misverstand over bestaan dat die feministische boodschap de portee van het boek is. Dit is een karaktervol meisje dat zich niet laat tegen werken en gelukkig is er een volwassene in de beurt die haar steunt en ook lak heeft aan de conventies. Dat verhaal komt traag op gang en komt maar af en toe leven.

Interessanter is de setting en het taalgebruil: een weelde voor de liefhebbers van het kostuumdrama. Callie rent niet maar gaat ergens met ‘gezwinde pas’ naar toe. Vertaalster Annelies Jorna heeft het archaïsche taalgebruik fraai vertaald wat zinnen oplevert als ‘de ragfijne rupsenspinsels hoog in het weelderige bladendak van de eiken’. De sfeer van Downton Abbey ademt door het boek, huispersoneel, het belang van de maaltijden en de introductie van de telefoon. Maar die setting zit de schwung van het verhaal dat de auteur wil vertellen enigszins in de weg. Jammer dat de Nederlandse uitgever het stompzinnig interviewtje met de auteur achterin heeft laten staan met vragen als: Wat vind je het leukste tv-programma? Natuurlijk zegt de schrijfster dat ze zelf ook niet goed kan koken naaien.

 

 

 

Titel Boek:

De evolutie van Calpurnia Tate

Auteur:

Jacqueline Kelly

Vertaler:

Annelies Jorna

Uitgever:

Querido

Kaft:
Tags : emancipatiejeugdboekVroegerWeten en leren