close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
12+

Een moederskind in een vadersjas

Yvonne Jagtenberg Wandert. De laatste jongen die naar zijn ouders luisterde Kinderboek
Querido
Waardering: 8.5

De moeder van Wandert is ook op zijn vader gevallen omdat hij geen ‘dooievisjesvreter’  is. Zo noemt ze mannen met een vaste baan die iedere dag naar kantoor gaan. Het zijn geen doorsnee-mensen.  Zijn vader, die de Italiaanse artiestennaam Ladinie gebruikt,  is een artiest en dat wil Wandert ook worden, al wordt hij door zijn ouders ontmoedigd. ‘Artiest zijn is geen pretje’, zegt zijn vader die muziek maakt en pianoles geeft.

Over dat dilemma gaat Wandert. De laatste jongen die naar zijn ouders luisterde van tweevoudig Gouden Penseel-winnares Yvonne Jagtenberg. De illustratrice schreef wel eerder, bijvoorbeeld Hondje en De fantastische Max van Mars, maar dit is haar eerste  jeugdroman zonder illustraties.

Het verhaal is gebaseerd op de jeugd van haar vader. Een jongen die vlak na de Tweede Wereldoorlog opgroeide in een vrijzinnig en artistiek gezin in Amsterdam waarin de burgerlijke conventies van de jaren vijftig aan de laars werden gelapt. De eigenzinnige moeder, volgens zijn vader een kwajongen, tekent in een goede bui een snor boven haar lippen en trekt de jas van haar man aan.  Zijn ouders moeten weinig van het geloof hebben, al zit Wandert op een christelijke school. Als de jongen met een geloofsles van de juf thuiskomt zegt ze: ‘De een gelooft in God. Een ander in zichzelf.’

Wandert leert in zichzelf te geloven. Het artiestenbloed zit in hem, dat blijkt uit alles. Hij voert komische dialogen met zichzelf en wendt op school buikpijn voor door theatraal uit zijn bankje te rollen. ‘Ik speelde een rol in een cowboyfilm, die van een man die neergeschoten was en van zijn paard viel’. Zijn moeder moet er erg om lachen. Hij mag geen instrument bespelen maar leert zichzelf dansen en zet zijn zinnen op een carrière in het circus. Als hij voor eerst de piste ziet weet hij dat dit een wereld is waarin hij altijd wil blijven. Naar zijn ‘sollicitatie’ trekt hij het jasje van zijn vader aan en op de vraag van de circusdirecteur over zijn motivatie antwoord hij: ‘Ik wil geen moederskind meer zijn’.

Wandert heeft niet het gevoel dat zijn ruimdenkende ouders altijd even goed naar hem luisteren en probeert zijn eigen weg te zoeken. Dat levert een heerlijk verslag op vanuit de bovenkamer van een jongetje zonder dat het geproblematiseerd wordt. Jagtenberg voegt er een dosis nostalgie en historie aan toe met Kick Wilstra en een indringende passage over Tata Mirando en zijn sinti-orkest, dat gered wordt door de inspanningen van Toni Boltini, zoon van een SS-er.

Wandert is uitbundig en ingetogen tegelijk, doordat Jagtenberg de beeldende scenes klein houdt, en opvallend stijlvast, geestig en compact geschreven.  Een waardiger eerbetoon aan een vader kan bijna niet.

Tags : circusEcht gebeurdFamiliegeschiedenishumorjeugdboekKinderboekLiefde en vriendschapmoedermuziekoudersvaderVroegerwoII