Het is 1947, vlak na de oorlog en de vader van de 13-jarige Victor wil graag dat zijn zoon naar het gymnasium gaat. Zelf moest hij, net als zijn eigen vader, meteen na de lagere school gaan werken. Het lijkt Victor wel wat om de eerste geleerde in de familie te zijn. Dan staat er echter zo’n typisch Dolf Verroen-zinnetje: ‘Maar ik was homo. Wat moet je dan?’
De toch al niet misselijke carrière van Dolf Verroen, die deze maand 91 wordt en al dik meer dan 60 jaar kinderboekenschrijver is, kreeg in 2016 een impuls toen hij het Kinderboekenweekgeschenk schreef. Oorlog en vriendschap maakte indruk en de samenwerking met Charlotte Dematons was een vondst. Die kreeg een vervolg in Droomopa dat een Zilveren Griffel kreeg en nu ligt er Niemand ziet het, opnieuw een zeer persoonlijk boek, waarin Dematons een wat bescheidener rol speelt.
De geaardheid, identiteit en ontluikende seksualiteit van Victor zijn belangrijke lijnen in het boek maar toch vormen ze niet net hoofdthema. Niemand ziet het is vooral een verhaal over vertwijfeling en eenzaamheid. Van een jongen van dertien, en dan met name in die eerste onbestemde jaren na de oorlog waarin de hele maatschappij leek te lijden aan een gevoel van collectieve onzekerheid. Victor lijkt een basisgevoel van ontheemheid te hebben. Tegenover zichzelf en anderen en zijn toekomst en de wereld.
Verroen bouwt het verhaal op rond de schoolgang, het overlijden van een klasgenote en een huwelijksjubileum van zijn ouders. Niet alles voelt even relevant of logisch, vooral de oom van Victor die avances maakt, is een wat typische zijlijn. Maar het geeft wel een mooi beeld van die tijd en we krijgen Victor vol in het vizier. Verroen laat de jongen heel dichtbij komen door het gebruik van zijn innerlijke stem. In korte zinnen staan zijn gevoelens en overpeinzingen centraal en is het soms ongemakkelijk en dan weer ontroerend. Een klasgenoot laat zijn erectie zien, Victor worstelt op een erotische manier met een schoolvriendje en zoent met een meisje. ‘Haar lippen leken van rubber en ik walge toen ze haar tong in mijn mond stak’.
Uiteindelijk maakt Victor zijn ouders deelgenoot van zijn gevoelens voor jongens en dat eindigt net zo onbestemd als de rest van het boek. Verroen maakt het niet mooier dan het was in dit zeer autobiografische en dicht op de huid geschreven (zelf)portret.
Luister ook het gesprek met Dolf Verroen over ‘Niemand ziet het’ in de 20e aflevering van De Grote Vriendelijke Podcast
