close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

Als je hoofd een eigen wil heeft

Pieter Koolwijk Gozert Kinderboek
Lemniscaat
Linde Faas
Waardering: 8.0

Gozert mag dan onzichtbaar zijn, hij is niet denkbeeldig, houdt Ties bij hoog en bij laag vol. Opdat de lezer niet denkt dat dit het zoveelste boek over een denkbeeldig vriendje is.  Al zegt Ties het natuurlijk vooral tegen zijn ouders, leerkrachten  en behandelaars. Hij heeft Gozert al zijn hele leven aan zijn zijde en toen hij klein was, vond iedereen dat leuk en schattig. Ties had niet in de gaten dat alleen hij Gozert kon zien. Tot iedereen hem ineens te oud vindt voor een denkbeeldige vriend.

Gozert is onstuimig, ontregelend en kleurrijk  Hij duikt op als een wervelwind en zet de hele boel op stelten. Ties heeft steun aan zijn vriend, ze voeren hele gesprekken. Maar Gozert is ook behoorlijk dwingend. Als volwassenen kritiek hebben, wordt Gozert woedend en klampen de twee zich aan elkaar vast. ‘Niemand kwam tussen Gozert en mij’.

De moeder van Ties maakt zich veel zorgen. Als ze denkt dat Gozert eindelijk verdwenen is, gebeurt er weer iets waardoor ze verzucht: ‘Toch weer Gozert’.  Zijn vader kan er soms wel om lachen. ‘Het is jouw leven en als jij daar een Gozert in nodig hebt, dan heb ik daar helemaal geen probleem mee’. Maar hij wijst er wel op dat het zaak is het verschil tussen realiteit en fantasie te blijven zien. Dat lukt volgens de volwassenen steeds minder goed en dus moet Ties weer aan de medicijnen tegen zijn ‘waanbeelden’ en wordt hij opgenomen in een kliniek. Ook daar zorgt Gozert voor chaos.

Ties komt uiteindelijk ook tot de conclusie dat het zo niet langer kan. Hij  leert Gozert negeren, tegen wil en dank. Eind goed, al goed zou je denken. Maar dat is buiten Pieter Koolwijk gerekend. Die komt met een paar onverwachte en sterke wendingen die te maken hebben met de achtergrond van Gozert en dat onzichtbare meisje, dat Ties in Huize Hoopvol leerde kennen. Die ingrijpende twist zet alles op zijn kop: vooral vanuit het oogpunt van de moeder. Daarmee kantelt het perspectief en blijft de vraag open die Ties zichzelf steeds stelt: wat nou als wat Govert hem laat zien wat de echte wereld is?

Koolwijk speelt, net als in sommige van zijn andere boeken (zoals Vlo en Stiekel), met de grens tussen waan en werkelijkheid. Waar houdt fantasie op en waar begint de realiteit? Misschien is dat wel niet altijd zo eenduidig. Ties leert dat het leven nou eenmaal saaier is dan hij zou willen. Anderen leren van hem dat een flinke dosis verbeelding helemaal zo gek niet is. Een interessante boodschap in een tijd waarin kinderen al snel een labeltje krijgen opgeplakt.

Op een onverwachte manier brengt Koolwijk verdieping in zijn verhaal, dat het natuurlijk ook weer vooral moet hebben van veel leut en overdrijving. Soms wat te veel van het goede: een kinderdagverblijf dat Frank & Stijn heet bijvoorbeeld. De illustraties van Linde Faas zijn een beetje veel van hetzelfde en doen enigszins afbreuk aan de verbeelding. Gozert is ineens een getekend poppetje.

Gozert is een kinderboek dat aan het denken zet. Van een auteur die stil leek te staan in zijn ontwikkeling maar verrassend sterk uit de hoek komt.

Luister ook naar het gesprek met Pieter Koolwijk in De Grote Vriendelijke Podcast

Tags : doodFamilieFantasiehumorillustratiesjeugdboekKinderboekLiefde en vriendschapmoederproblemenpsychiatrieziekte