close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
15+

Vakantielezen 7 – Een man in een kano

Een tekening van een man in een kano die door straten vaart waar het water tot boven de ramen komt en een auto ronddrijft. Een schitterende en veelzeggende cover. De man op de tekening is Abdulrahman Zeitoun, een in Syrië geboren Amerikaan die een aannemersbedrijf runt. Hij laat vlak voor de storm Katrina zijn gezin gaan maar blijft zelf in New Orleans omdat hij de paniek wat overdreven vindt en bovendien een oogje in het zeil wil houden bij zijn huis, kantoor en de vele bouwprojecten van zijn bedrijf. Na de storm gaat hij er in zijn bootje op uit en het lukt hem om mensen en dieren hulp te bieden. Totdat hij totaal onverwacht, samen met drie andere mannen, wordt gearresteerd en vast gezet.

Dave Eggers ontwikkelt zich snel tot een van de belangrijkste hedendaagse schrijvers. Vooral door alle activiteiten die hij, samen met anderen, ontplooit. Tijdschriften en organisaties en een serie boeken die de Voice of Witness heet, die ‘degenen die het meeste lijden onder hedendaagse sociale ongelijkheid een stem en meer gevoel van eigenwaarde geven’. In het tweede boek in die reeks Voices of the Storm, beschrijven dertien inwoners van New Orleans hun ervaringen. Uit een van die verhalen komt dit boek voort. Narratieve non-fictie, heet dit. Een perfecte vorm om een verhaal te vertellen. Zeitoun is enorm meeslepend en spannend en uiteindelijk vooral verbijsterend. Hoe kan dit gebeuren?

Er is een enorme humanitaire ramp gaande maar er worden met spoed grote openlucht gevangenissen gebouwd in plaats van adequate hulp te bieden. Zeitoun komt in één van die gevangenissen terecht en wordt op een afschuwelijke manier behandeld. Dit kan niet waar zijn, dacht ik vaak. Maar het is op deze manier gebeurd en het is nog maar één van de vele verhalen weten we uit onder andere de indrukwekkende documentairefilm van Spike Lee over Katrina.

Zeitoun gaat niet alleen over deze ramp maar geeft een beeld van de Amerikaanse samenleving. Het gaat over over racisme, over de gevolgen van 9/11 en hoe er tegen moslims wordt aangekeken. En na de uitslag van de afgelopen verkiezingen in ons land, lijkt geen woord teveel gezegd dat dit boek ook over Nederland zou kunnen gaan.

Natuurlijk lees je het verhaal maar van één kant. Alhoewel Zeitoun en zijn vrouw de politie-agenten opsporen die hem gearresteerd hebben maar daar komt niet veel meer uit dan dat zij gewoon hun werk deden. Zo kan iedereen naar iedereen verwijzen en wordt het gevoel van machteloosheid nog groter. Er is geen rechtvaardiging voor de manier waarop is gehandeld en het gevoel dringt zich op dat het voor iets groters staat.
 

Als ik al een puntje van kritiek heb is het dat Eggers wel heel veel moeite doet om Zeitoun en zijn vrouw als modelburgers en goede moslims neer te zetten. Werkelijk alles klopt aan die man. Hij werkt hard, is een goede vader en heeft met iedereen het beste voor. Dat zal best maar het was niet nodig geweest om dat zo te benoemen. Het is zonder die loftuitingen ook wel duidelijk hoe onrechtvaardig het is wat hem overkomt, ook als hij een flierefluiter was geweest.

Ik ben, net als Zeitoun, ook een soort overheids-gelovige. Die de mankementen wel ziet maar toch denkt dat politie, justitie en bestuurders het beste met de mensen voor hebben. Dat geloof krijgt een behoorlijke knauw door het lezen van dit boek.

Titel Boek:

Zeitoun

Auteur:

Dave Eggers

Kaft: