close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur
10+

Ieder mens leert op zijn eigen manier

Selma Noort Afkoelen Kinderboek
Lemniscaat
Waardering: 8,0

Tomas kan ineens boos worden en dan is hij niet te houden. Die opvliegende kant heeft hij van zijn vader die in de gevangenis heeft gezeten en die hij niet meer ziet. Zijn moeder woont nu samen met Pieter met wie ze nog twee kinderen kreeg. Vooral de baby eist veel aandacht van zijn ouders op. Tomas heeft het gevoel dat hij vooral in de weg loopt en nooit iets goed kan doen.

Afkoelen van Selma Noort is opgehangen aan een incident. Tomas pakt de portemonnee van een tante die op bezoek is in een opwelling uit haar tas en verstopt die in de tuin. Een stomme actie, maar dat beseft hij pas als iedereen in rep en roer is. Tomas bedenkt een plan om zijn fout recht te zetten en de portemonnee bij zijn tante terug te bezorgen zonder dat het in de gaten loopt dat hij er iets mee te maken heeft. Alweer een onbezonnen en impulsieve actie die nogal wat gevolgen met zich meebrengt.

Selma Noort vertelt het verhaal van een jongen voor wie niet altijd genoeg aandacht is. Hij is druk en beweeglijk en maakt snel dingen stuk, hij doet eerst en denkt er dan pas over na en is gefrustreerd omdat hij zijn gedrag zo moeilijk kan veranderen. In een vurig monoloogje maakt hij duidelijk wat hem zo dwars zit: ‘Mensen die weleens niet nadenken die zijn heus niet altijd leugenaars of dieven en die hebben heus niet allemaal ADHD (…) daar moet je niet de hele tijd de baas over spelen en tegen zeuren’. Zijn worsteling wordt overtuigend beschreven door Noort, die in het hoofd van deze jongen is gaan zitten. Zijn fantasie gaat vaak met hem om de loop  (over bomaanslagen in de trein en hij verzint een Poolse jongen die de portemonnee zou hebben gestolen) en zijn tante maakt hem duidelijk dat dat ook een kracht is. De een is goed in wiskunde, en de andere in taal en sommigen bewegen veel of kunnen juist goed stil zitten. ‘Ieder mens leert op zijn eigen manier’.

In een sobere en directe stijl, die ze ook al hanteerde in De zee kwam door de brievenbus, onlangs bekroond met de Thea Beckmanprijs, laat Noort het gepieker van deze jongen, zoals er zoveel zijn, binnenkomen. Mooi dat er geen grote problemen zijn (geen echte criminaliteit, geen jeugdzorg) waardoor het verhaal dichtbij de lezer blijft. Noort vertelt heel veel tussen de regels door en laat ook het nodige in het midden, wat bijzonder is voor een kinderboek over dit onderwerp. De titel is wat ongelukkig gekozen en er zitten enkele onwaarschijnlijkheden in het verhaal, vooral de wel heel toevallige ontmoeting met zijn vader. Maar los daarvan is Afkoelen een fraai portret van een kind waarvan er in iedere klas meerdere zitten, dat tussen wal en schip dreigt te raken als niet ook zijn kwaliteiten worden herkend en erkend.

 

Tags : adhdeenzaamheidFamilieRuzie en pestenscheidingstiefvader