Annejoke Smids is een van de wat minder opvallende stemmen in de Nederlandse jeugdliteratuur. De Friese schrijfster werkt gestaag aan een oeuvre van goed gedocumenteerde historische avonturenromans die zich afspelen in de periode na de middeleeuwen. De opdracht van de koning is haar zesde jeugdboek en handelt over de strijd tussen de koning van Schotland en een groep lords in de zestiende eeuw. De Lords of the Isles heersen aan de westkust en de hooglanden van Schotland, tot ongenoegen van de Schotse monarch.
De vader van de vijftienjarige Thomas Kinros krijgt van de Schotse koning de eervolle opdracht om het grondgebied van de Lords in kaart te brengen. Gedetailleerde kaarten zijn er nog nauwelijks in die tijd. Vader Kinros wil na het overlijden van zijn vrouw zijn zoon niet alleen laten dus gaat hij samen met Thomas op avontuur. Al vrij snel loopt het mis en worden vader en zoon gevangen genomen door een clan. Zijn vader wordt van hoogverraad beschuldigt maar Thomas zelf komt er wat genadiger vanaf. Hij raakt bevriend met Airan, de zoon van een lord, met wie hij een paar spannende en hachelijke avonturen beleefd.
Met de vader van Thomas loopt het jammer genoeg wat minder goed af. Thomas had dat al voorzien want hij droomt veel en ziet dingen die er niet zijn maar een voorbode blijken. Die visioenen geven een diepere laag aan de roman want Smids werpt de vraag op in hoeverre we de loop der gebeurtenissen zelf in de hand hebben. Hoe vast staan de dingen eigenlijk? ‘Soms sla je een bepaalde weg in en dan kun je niet meer terug. Hadden zij dingen anders kunnen doen?’
De opdracht van de koning is een aardig boek over vriendschap en verraad, over voorzienigheid en het lot. Smids steekt veel energie in de historische context waardoor een interessant en geloofwaardig verhaal ontstaat. Probleem bij de boeken van Smids is haar stijl en taalgebruik. Haar zinnen hebben een hoog ‘en toen’-gehalte en er valt weinig tot niets te genieten waar het om taal en verbeelding gaat. Soms probeert ze het wel, bijvoorbeeld als ze een draaikolk beschrijft: ‘alsof een duivel er met een pollepel in aan het roeren is’. Maar zelfs die vergelijking had zoveel scherper geformuleerd kunnen worden. De beschrijvingen van de Schotse natuur, de visioenen van Thomas en de aard van zijn vriendschap met Arian blijven steken in cliches en vlak taalgebruik. Verder valt het totaal ontbreken van humor en ironie op.
Wat overblijft is een degelijke historische jeugdroman waarbij die visioenen van Thomas zo af en toe de fantasie prikkelen.
De opdracht van de koning
Annejoke Smids