Boycott
Helena Overkleeft
Mikel Casal
Een man met een hoed op geeft met een gietertje de planten water. Een ogenschijnlijk vredig tafereel maar in één oogopslag is te zien hoe bedrieglijk dat is omdat onder de grond skeletten zijn te zien.
De man met de kruiwagen en de gieter is een dictator, en daarmee automatisch man. Dat is één op één te zien in de portrettengalerij op de schutbladen van Dit is een dictatuur waarop 24 dictators te zien zijn . Van Stalin, Mussolini en Hitler via Videla, Castro en Mubarak naar Hoessein, Kim Jong-Il en Vladimir Poetin. Zonder uitzondering gaat het om mannen. ‘Dit is een dictatuur’ van de Spanjaard Equipo Plantel verscheen in 1977, twee jaar na het overlijden van dictator Franco. Op dat moment werden er zo’n veertig landen in de wereld beschouwd als dictatuur, inmiddels zijn dat er ongeveer vijftig. Het is er dus niet beter op geworden.
Daarmee is meteen de relevantie en actualiteit van het boek verklaard. Bijna dagelijks lezen we over landen waar verkiezingen niet vrij verlopen (Hong Kong) en met de oorlog in Oekraïne is duidelijk hoeveel schade een alleenheerschappij uit kan richten. Het rechtvaardigt de vertaling van dit boek waarvoor zeven jaar geleden nieuwe illustraties (Mikel Casal) zijn gemaakt.
In simpele bewoordingen wordt uitgelegd wat de kern van een dictatuur is en hoe een dictator te werk gaat. ‘Een dictatuur is als een dictee: een meneer zegt wat er gedaan moet worden en de anderen doen het. Gewoon, daarom.’ Geen weetjes of feiten of overzichten maar een uitleg van het mechanisme. Het gaat over gehoorzaamheid, verboden en angst en de megalomanie en het narcisme van de alleenheerser wordt meerdere malen benadrukt, met frisse ironie. De dictator is de dapperste, de slimste, de braafste en de grootste. Omdat niemand dat durft tegen te speken.
De tekst is keurig en informatief, het onderwerp wordt vrij sec inzichtelijk gemaakt waarbij de lezer ook leert waarom het zo moeilijk is om een dictator van zijn troon te stoten. De kracht van dit boekje zit vooral in de kracht zit vooral in de lichtvoetige en zeer kleurrijke illustraties, waarin te goed is zien dat de tekenaar veel cartoons en karikaturen maakt. Het maakt het grote thema verteerbaar.