Querido
Edward van de Vendel
‘Hoe moet ik opa zo netjes leren praten dat hij het niet verpestte als hij in de hemel kwam en oma weer zag?’. Klein-Gottfried is dol op zijn grootvader die maar één gevoel in zijn lichaam te hebben: woede. Type ruwe bolster, blanke pit.
De scheldende en vloekende grootvader wordt ziek en ziet zijn einde naderen. Klein Gottfriend zoekt hem, tegen de wens van zijn vader, in de laatste weken veel op in het ziekenhuis. Ze praten over oma en het hemelrijk, waar opa over twijfelt. ‘Stel dat ik haar niet tegenkom. Dat er na dit leven niks meer is?’.
De weglopers is het laatste boek van de Zweedse schrijver Ulf Stark voordat hij in 2017 op 72-jarige leeftijd overleed Vertaler Edward van de Vendel bracht het oeuvre van deze grootheid weer onder de aandacht, wat twee jaar geleden leidde tot de vertaling van het hartverwarmende Liefde is niet voor lafaards dat een vlag en wimpel van de Griffeljury kreeg. Het wemelde in dat boek van de prachtige zinnetjes en details, en dat is nu weer het geval. Bijvoorbeeld dat opa zo dol is op de vossenbessenjam die zijn vrouw met liefde en aandacht maakte. ‘Een deel van haar zit in de jam’. Of als Klen-Gottfriend maar moeilijk tot zijn opa door kon dringen: ‘Alsof er in zijn binnenste een bordje hing waar PRIVÉTERREIN op stond, net als op de poort bij de bouwplaats.’
De kleinzoon zit klem tussen zijn introverte vader en zijn luidruchtige opa, die moeizaam met elkaar communiceren. Klein-Gottfried verzint een plan om samen het ziekenhuis te ontvluchten en het huis waar opa met oma woonde, nog een keer te bezoeken. Het ‘gewiekste gozertje’ (volgens opa) en kampioensleugenaar (volgens zichzelf) gaat vol overtuiging ‘op de domme dingen af’. Gewoon omdat het moet en kan. Het levert een ontroerend en humoristisch verslag op.
Stark is de meester van de veelzeggende dialogen waarin de angst en twijfel van opa over de dood, maar ook de liefde voor zijn kleinzoon in volle glorie aan bod komt. Tussen de vloeken door. En wat een briljant idee om Kitty Crowther voor de illustraties te vragen. In realistische prenten lijkt ze precies de opa te treffen die Stark voor ogen had. Een kwetsbare bullebak die op de laatste prent verenigd is met oma. Dat komt wel even binnen.
