Querido
Martijn van der Linden
Die okapi is eigenlijk een wat verlegen en schuw dier. Het wordt liever niet aangeraakt en als je dat toch doet ‘dan stoppen sommige okapi’s met waar ze mee bezig waren en gaan eerst de aangeraakte haren rechtlikken, de aanraking weglikken’. Is het die weerbarstige, anti-sociale houding van het dier die schrijver Edward van de Vendel en Martijn van der Linden zo aantrekt? Precies dat wordt niet helemaal duidelijk in Stem op de okapi, een eerbetoon aan een bijzonder dier dat we vooral van de dierentuin kennen. Na lezing van dit boek weet je dat er in Congo nog zo’n tienduizend voorkomen, in dierentuinen precies 170, dat het nog maar honderd jaar geleden is dat er voor het eerst melding van de Okapi werd gemaakt en dat baby-okapi’s niet poepen. Maar waar precies de fascinatie van de makers begon en vandaan komt, blijft een raadsel. Niet erg maar ik ben er wel nieuwsgierig naar, al is er misschien geen verklaring voor.
Verliefdheid laat zich niet altijd in woorden vatten, en verliefd: dat ze zijn ze. Stem op de Okapi is een hartstochtelijke liefdesverklaring aan een dit ‘beetje hert, beetje paard, beetje zebra’ dat in feite alleen familie van de giraf is. In een prachtig vormgegeven boek wordt de okapi tot in detail ontleed. Hoe ze er uit zien en hoe ze lopen tot die enorme tong en dat malle kuchtje dat ze voortbrengen. De ontdekking wordt tot zeer precies weergegegeven, er zijn interviews met een okapi- deskundige en een okapi-verzorger en Van de Vendel schreef enkele okapi-verzen (‘En toen kwam de zon zó gelukkig tot rust, want toen heeft ze de kont van de okapi gekust’). Het is veel maar zo afwisselend dat het niet gaat vervelen.Daarvoor is de stijl van Van de Vendel ook te speels, lichtvoetig en vooral enthousiast. Hij gebruikt de (tegenwoordig in non-fictie gebruikelijke) vorm waarin de lezer direct wordt aangesproken. Het voelt een beetje kinderlijk maar het werkt wel erg aanstekelijk, je wordt vanzelf ook een beetje verliefd op, en vooral nieuwsgierig naar dit dier. Die nieuwsgierigheid wordt voor een groot deel al bevredigd door de fantastische illustraties van Martijn van der Linden, misschien wel de beste dierenillustrator die ons land rijk is. En dat zegt wat want het overzicht van okapischilderijen van andere tekenaars is ook uitermate fraai. Dooor de tekeningen van Van der Linden gaat de okapi leven, ook al in detail, maar ook in fantasie. Het hoofdstukje waarin hij het dieren met andere kleuren en andere strepen weergeeft, is prachtig.
Na een reeks boeken over pinguïns (Sofie en de pinguïns) is Van de Vendel dus bekeerd tot de okapi. Mocht hij zich nog een keer aan zo’n project wagen, is het vogelbekdier het middelpunt, geeft hij aan. Ik kijk er naar uit.