De Fontein
Mevrouw De Graaf is 84 en heeft er niet veel zin meer in het leven. Ze geniet niet langer van kunst, haar lichaam is niet mooi of lelijk meer, maar vooral op sterven na dood, en ze heeft het gevoel dat iedere dag er weer één is om door te moeten komen. Op een ochtend vindt ze zichzelf terug op een spoorwegovergang, niet perse om er een eind aan te maken maar het zou ook niet erg zijn want ze is klaar met leven. Op de valreep wordt ze weggeduwd door de toevallig passerende Eva die vervolgens in een heldenrol terecht komt waar ze niet bepaald op zit te wachten.
Eva gaat op bezoek bij mevrouw De Graaf en er ontstaat een aarzelend contact. Eva is geschokt als de oude vrouw zegt: ‘Ik ben met opzet op het spoor blijven staan’. Lang zal ze leven krijgt daarmee de vorm van een spiegelende roman: een adolescent die aan het begin van het leven staat tegenover een vrouw die uitgeleefd is. Meinderts heeft op zich een raak en actueel thema te pakken met de dilemma’s rond het levenseinde. Mevrouw De Graaf is niet ziek of dement maar wel klaar met leven. Hoe gaan we daar mee om? De gesprekken tussen Eva en haar daarover komen echter niet van de grond en daarmee werkt de spiegelende functie niet. De verdiepende laag die Meinderts probeert aan te brengen met gedichten en verwijzingen naar kunst, blijven in het niets hangen en de beschreven fragmenten uit het leven van mevrouw De Graaf zijn behoorlijk ad hoc. Daarnaast is het jammer dat de karakters van de de hoofdpersonen veel te eendimensionaal zijn. De oude vrouw heeft een afkeer van haar zeurende leeftijdsgenoten en eigenlijk geldt dat ook voor Eva, die een sterke tegenstelling kent in haar beste vriendin, die is neergezet als een oppervlakkig wichtje.
Koos Meinderts schreef voor het eerst in zijn schrijverscarriere een boek voor wat oudere kinderen. Young adult kun je Lang zal ze leven niet noemen al gaat het over een meisje van 16, in stijl en uitwerking is het een boek voor twaalf plussers. De worsteling van de schrijver met een andere doelgroep is voelbaar. Meinderts kan natuurlljk schrijven, dat heeft hij in die veertig jaar dat hij bezig is wel bewezen, maar het blijkt een hele opgave om van mooie zinnen, beeldspraken en gedachtensprongen een coherente roman te vormen. Dat lukt maar ten dele: er wordt teveel uitgelegd en herhaald. Het resultaat is een wat rommelig geheel waarin de zeggingskracht deels verloren gaat .
Lang zal ze leven gaat over de grote levensvragen en dat is zowel dapper als overambitieus. Mevrouw De Graaf denkt terug aan de schoolcathechismus waarin de vraag voorbij kwam: Waartoe zijn wij op aarde? De conclusie van Meinderts is dat het om hele gewone dingen gaat. Na het dramatische maar onontkoombare slot, doet Eva iets volstrekt dagelijks: ze gaat naar de kapper. Terwijl het boek een paar bladzijden eerder afgerond had moeten zijn, wanneer Eva antwoordt op de opmerking van haar moeder dat het zo treurig is, met een zeer geplaatste: ‘Och’.
Lang zal ze leven. Als het leven niet langer een feest is
Koos Meinderts
De Fontein