Van Goor
Lidwien Biekmann
Had ik dit boek onlangs niet al gelezen? Een meisje dat besluit om niet meer te praten na een traumatische ervaring. Suzy en de kwallen van de Amerikaanse Ali Benjamin kent opvallend veel overeenkomsten met het recent verschenen Zwijgen is goudvis van Annabel Pitcher dat ook deze zomer in de Nederlandse vertaling verscheen. In beide boeken gaat het op pubermeisjes die die zich afsluiten voor de mensen om hen heen en een lange periode zwijgen. Niet omdat ze dat besluiten maar het gebeurt min of meer. ‘Je kunt onzichtbaar worden door gewoon niks te zeggen.’
Suzy sluit zich op in haar eigen hoofd en denkwereld nadat haar vroegere beste vriendin Franny is verdronken in zee. De wat nerderige Suzy raakt geobsedeerd door kwallen en is ervan overtuigd dat Franny is overleden aan een giftige kwallenbeet. Ze gaat op zoek naar kwallendeskundigen die haar theorie kunnen bevestigen, waarvoor ze uiteindelijk zelfs af wil reizen naar Australië. Het lijkt hier om een vorm van autisme te gaan, de obsessie en de moeite met contact, maar dat wordt nergens in het boek benoemd. Suzy wordt almaar vreemder en monomaner en verliest het contact met de werkelijkheid. Uiteindelijk ontwaakt ze ruw uit wat bijna een soort psychose lijkt en komt ze verrassen snel weer tot zichzelf en kan ze zelfs nog naar het schoolbal met een jongen die haar accepteert zoals ze is.
Deze psychologische jeugdroman is opgebouwd volgens de wetten van het werkstuk dat Suzy over kwallen maakt. Samen met de flashbacks maakt dat de vertelling rommelig en zit de structuur zichzelf in de weg. In de flashbacks wordt de verwijdering tussen Suzy en Franny pijnlijk maar realistisch beschreven. Franny kiest richting de puberteit meer en meer voor de ‘gewone’ meisjes op school wat tot veel onbegrip bij Suzy leidt. Op een bepaalde leeftijd komt de vanzelfsprekendheid van een kindervriendschap in het geding en gaat de groepsdynamiek prevaleren en vervaagt het kinderlijke verbond.
De kern van Suzy en de kwallen is rouwverwerking, met de bekende aspecten die daarbij horen, zoals in dit geval vooral schuldgevoel. Suzy kan domweg niet dealen met de dood van Franny en kiest voor een bizarre uitweg. Benjamin maakt het de lezer niet gemakkelijk en dat is prima maar aan het eind blijven er nogal wat vragen over, over de dood van Franny en de obsessieve manier waarop Suzy daarmee omgaat. Het kwallenverhaal is origineel maar behoorlijk specialistisch en de vele vergelijkingen en metaforen nogal gezocht. Een bijzonder boek maar de auteur maakt het allemaal net iets te ingewikkeld.