close
Dé recensiesite over jeugdliteratuur

Woutertje Pieterse Prijs voor ‘Stem op de okapi’

Twaalf jaar na zijn eerste Woutertje Pieterse Prijs voor Superguppie, kreeg Edward van de Vendel de belangrijkste Nederlandse jeugdliteraire prijs afgelopen middag opnieuw. Samen met illustrator Martijn van der Linden nam hij de Woutertje Pieterse Prijs 2016 in ontvangst voor hun boek Stem op de okapi. Voor Martijn van der Linden is het de eerste grote prijs, hij was niet vermeld bij de nominatie voor Een aap op de wc waar hij ook de illustraties voor maakte, wat veel weghad van een jury-statement. 

De jury noemt Stem op de okapi 'een verhaal dat met heldere eenvoud een poëtisch idee uitwerkt, dat ook ontwapenend eerlijk vroeg om een stem.Schrijver en illustrator blijken er niet naar te streven de lezer een compleet feitenrelaas over de okapi te presenteren. Ze hebben de okapi daarentegen benaderd als kunstenaars, hem op de fiets gezet, hem rood gemaakt met blauwe strepen, hem bezongen in liedjes. Ze hebben in hun benadering van de okapi die ‘gewoon’ in dierentuinen rondloopt, de deur naar onbegrensde creativiteit en fantasie wagenwijd opengezet. Hun okapi is poëzie. Hij doet ons verwonderen en verbazen, en is het ultieme bewijs dat er zonder verbeelding geen werkelijkheid is.'

Voor de tweede keer werd er dit jaar ook bij de WPP genomineerd wat tot commentaar leidde waar de jury in het rapport op ingaat. Het zijn inderdaad de bekendere namen die zijn genomineerd maar de jury spreekt tegen dat het vooral om non-fictie gaat en introduceert een interessante omschrijving van dat genre. Ook de boeken die over feiten gaan, zijn door 'de zeef van verbeelding gegaan en in precieze taal en treffende beelden gevat zijn. De jury stelt de retorische vraag of het herscheppen en het verdichten van een vergeten werkelijkheid werkelijk zo anders is als het maken van fictie.

De jury stelt dat de Woutertje Pieterse Prijs is ontstaan in het klimaat van de jeugdliteraire emancipatie, waarin werd gepleit voor grensverkeer en kleuren buiten de lijntjes. 'Zes onverwachte en verbeeldingsvolle boeken die de werkelijkheid op volstrekt eigen wijze benaderen domineren daarom de shortlist.' Verbeelding is dit jaar zeer letterlijk genomen en het lijkt een voorwaarde dat een boek beeld moet bevatten. Hierdoor is proza buiten de boot gevallen en daarmee zijn een paar waardevolle boeken (o.a. Gips van Anna Woltz en De zee zien van Koos Meinderts) genegeerd waarin verbeelding een grote rol speelt. Het weglaten van beeld kan juist ook bijdragen aan die verbeelding.

Tijdens de uitreiking werd stilgestaan bij het overlijden van de voorzitter, programmamaker en schrijver Wim Brands. De andere juryleden zijn bibliothecaris en recensent Jen de Groeve, schrijver Jan van Mersbergen, journalist en recensente Mirjam Noorduijn, tekstschrijver, en grafisch ontwerper Peter de Kan. Sinds vorig jaar is winkelketen Bruna de sponsor van de prijs.

De andere genomineerden waren Thé Tjong-Khing voor Bosch. Het vreemde verhaal van Jeroen, zijn pet, zijn rugzak en de bal…,  Bart Moeyaert en Gerda Dendooven voor De Hemel, Joukje Akveld voor Een aap op de WC, een dierentuin in oorlogstijd, Ted van Lieshout voor Rond vierkant vierkant rond, Imme Dros en Harrie Geelen voor Tijs en de Eenhoorn.

Illustraties uit Stem op de okapi:

Plaatje: