Vliegen door de wolken van je dromen

Ernest van der Kwast De famlie Lazuriet Genre: Prentenboek
Uitgever: Querido
Illustrator: Sieb Posthuma

De familie Lazuriet is rijk, stinkend rijk. Ze wonen erg afgelegen in een paleis en kunnen alles krijgen wat ze willen. Ze wonen namelijk op een berg van lazuriet (een blauw kristal dat enorm veel waard is) en niemand mag weten waar dat is. Kinderen James en Victoria worden overladen met speelgoed en er staan altijd onderdandige robots voor ze klaar om hen op hun wenken te bedienen. Hun blauwe wereld is vlekkeloos maar ook heel leeg. ‘Het was er koud en licht, ijl en eenzaam’. James en Victoria worden meegenomen door de vogel van verbeelding en niemand ziet ze ooit nog terug.

Toegegeven: na de eerste lezing van dit prentenboek van Ernest van der Kwast en Sieb Posthuma was ik teleurgesteld. Ik las een melig verhaal over rijke kinderen die alles al hebben en in een sprookje belanden. Misschien op het verkeerde been gezet door het zinnetje op de achterflap dat Ernest van der Kwast zijn beide kinderen graag zelf bedachte verhalen vertelt voor het slapengaan. Toch niet weer zo’n bekende vader die denkt dat zijn zelfverzonnen kinderverhaaltjes goed genoeg zijn voor een boek? En had Sieb Posthuma niet beloofd met dit boek nieuwe technieken proberen ‘om te kijken of ik een andere beeldtaal kan ontwikkelen’. Ik zag het niet.

Niet meteen want na drie keer viel het kwartje en ontdekte ik de gelaagdheid. Wie zoekt op lazuriet, ziet dat er aan het kristal de volgende waardering wordt toegekend: ‘Lazuriet laat je beseffen dat je een universeel wezen bent en niet slechts van de aarde.’ Dat is weer erg ver doorgedacht maar er zit iets in: de kinderen Lazuriet raken tenslotte vrij, alles ligt voor hen open. Niet materieel maar in de wereld van de fantasie.  Ze worden niet langer geleefd maar ‘vliegen door de wolken van hun dromen’. In de tweede helft van het boek nemen we het begin waar van die andere beeldtaal van Posthuma, ronder en dromeriger. De laastste prenten zijn wonderschoon en inderdaad een beetje a-Siebieaans, alsof hij verdwaald is in de verhalen van duizend-en-een nacht.

De familie Lazuriet is een niet eenvoudig te doorgronden sprookje over verbeelding en dromen in twee delen die bijna haaks op elkaar staan. De eerste helft blinkt en doet bijna pijn, zowel in taal als beeld: de kille pracht en praal en overdaad. Na de vlucht met de vogel wordt het sober, dromerig en kleurrijk. Maar gelukkig niet al te esoterisch want de tekst blijft maf:  bedenk maar eens iets wat je zou willen dat crazykrankjorum is of iets knotsknettergeks of hoteldebotelstapelzots.

Van der Kwast vertelt zijn eigen kinderen graag verhalen ‘die vloeiend overgaan in hun dromen’. Het boek eindigt ermee dat niemand weet waar de kinderen Lazuriet nu zijn maar ‘Als je je ogen sluit dan kun je ze misschien zien’. Een prentenboek om vaker te lezen en steeds meer in de tekst en het beeld te ontdekken, dat zijn vaak de beste.