Van de vele vrouwelijke kinderboekenschrijfsters die uitgeverij Lemniscaat de afgelopen jaren liet debuteren viel meteen Marloes Morshuis op. Haar in eigen beheer uitgegeven Koken voor de keizer werd opgepikt en lovend besproken. Een tweede boek is na zo’n succesverhaal vrijwel altijd een zwaardere bevalling en zo voelt Borealis ook. Het is minder verrassend en origineel dan haar debuut maar het stilistische talent van Morshuis is opnieuw onmiskenbaar.
Borealis is een bijna dystopische klimaatthriller voor en over kinderen. Meer dan honderdtachtig kinderen van rond de dertien jaar van over de hele wereld zijn ontvoerd naar een kamp in Alaska, dat is vernoemd naar het Noorderlicht. Het gebied heeft het meest te lijden onder de klimaatverandering maar juist hier is volgens de stichters van het kamp de overleving na een zondvloed maximaal. Die zondvloed gaat er komen, want het gaat heel slecht met de aarde, en de groep kinderen is uitverkoren om de klimaatramp te overleven. Zo wordt ze verteld nadat ze bruut zijn weggehaald uit hun eigen omgeving.
De ontvoerders zeggen het beste voor te hebben met de kinderen en de wereld maar al snel blijkt dat niet van allemaal de motieven zo zuiver zijn. De zorg om de aarde en het veranderende klimaat is slechts voor een aantal de reden om dit vergaande project uit te voeren. Het verhaal wordt gedragen door de Nederlandse jongen Joppe die opvallend genoeg als een van de weinigen serieus in opstand komt tegen de leiders van het kamp. Die Hollandse brutaliteit is één van de interessantere psychologische thema’s van dit boek, net als de inzichten over leiderschap en autoriteit, die er lichtjes doorheen schemeren. Joppe ontdekt dat zijn fanatieke houding niet alleen voordelen heeft en leert van kinderen uit andere culturen dat meebewegen soms meer effect heeft. ‘Buigen of breken’, zegt een Afrikaanse groepsgenoot.
Morshuis werkte tien jaar lang voor GroenLinks en haar keuze voor het klimaatprobleem als onderwerp is in dat opzicht niet verwonderlijk. Moralisme ligt op de loer en ook Morshuis ontkomt daar niet helemaal aan, al draait ze het fraai om door te laten zien dat mensen met ogenschijnlijk goede bedoelingen ook schurken kunnen zijn. De onbevangenheid die Koken voor de keizer typeerde, is weg. Borealis is veel meer doordacht en dat lijkt voor de auteur niet alleen een voordeel te zijn. Desondanks is het een goed geschreven kinderboek met fraaie beeldspraken zoals wanneer Joppe de stemming in de zaal vreemd vindt: ‘Alsof de zaal zou ontploffen als je er een lucifer bij zou houden’.
