Ontroerende ode aan de ouderdom

Na het overlijden van opa komt oma Roos een paar dagen logeren. Ze neemt twee koffers mee, in de ene zit kleren en in de andere zit verdriet. ‘De kleren legde ze in de kast. De koffer met verdriet zette ze naast haar bed. En op het kastje bij het bed zette ze een foto van opa’.

Vervolgens legt oma aan haar kleindochter uit hoe het voelt om iemand te missen. ‘Een beetje alsof iemand met een klein mesje gaatjes in je hart prikt’. Daar kunnen de tranen door naar buiten. 

Grootouders zijn vaak of hele lieve of hele vervelende wezens in kinderboeken. Of ze zijn heel bijzonder en jong gebleven en kinderen kunnen bij ze terecht met sores waar ze met hun ouders niet over kunnen praten. Of het zijn saaie naarlingen bij wie je je een hoedje verveelt. De Cock en Aertssen doen het meest voor de hand liggende: ze zetten oma neer als een oma. Een oude oma die het leven nog maar matig kan waarderen nadat opa is overleden. Opa was matroos en bracht van een van zijn verre reizen een bloem mee die oma altijd achter haar oor is blijven dragen. Na opa’s dood wordt het allemaal minder zoals het bij oudere mensen vanzelfsprekend wat minder wordt: het nadenken, het onthouden, het bewegen, de levensvreugde en ook letterlijk: oudere mensen worden kleiner. Zoals de titel al aangeeft wordt oma almaar kleiner, zo klein dat ze uiteindelijk in het nachtkastje kan slapen maar vooral ook past in het hart van haar kleindochter. Die krimp is een goed getroffen metafoor voor ouderdom die geweldig werkt in dit boek. Het kleine omaatje wordt in al haar breekbaarheid en kwetsbaarheid neergezet. Ze wisselt verwarde en treurige momenten af met vrolijkheid en gepaste levenslust. 

Een klein minpuntje is dat er wat overbodige personages opdraven die afleiden van waar het omgaat: de band en liefde tussen kleindochter en oma, die nergens sentimenteel wordt omschreven maar vooral logisch is. 

De prenten van Aertssen zijn illustratief en bij vlagen droog-komisch zoals  het krimpende omaatje dat de restanten van haar feest overziet. Bijzonder is de tekening waarop oma langs de kant van de weg staat, met het voortrazende verkeer. De Cock schets in korte zinnen een prachtig portret van de ouderdom waarin suggestie en poezie doorschemeren.

Een goudeerlijk en ontroerend boek over de breekbaarheid van oude mensen, over de vanzelfsprekende vergankelijkheid en bovenal over liefde!