Het surrealisme van de nacht

In het dorpje slaapt iedereen. De burgemeester, de tweeling, de varkensmoeder, Pjotr Politie, de krantenjongen, de meester, Hambo de haan. En de rest. Ze dromen allemaal.

‘Oma Oudje wil wegvliegen leren. Ze is het de hele nacht aan het proberen.’ In de tekeningen zien we Oma vastgeklemd op een vliegtuigje en Oma met een propellortje op haar hoofd. Haar engelenvleugeltjes zweven boven het bed en een vlieger en luchtballon lijken op haar te wachten. Ondertussen slaapt de kat vredig onder het bed naast de po en ligt Oma’s brilletje op nachtkastje.

In dromen kan er van alles en dat laat dit bont uitgevoerde prentenboek tot in detail zien in de korte en spitse gedichtjes van Edward van de Vendel en de prenten van de Vlaming Sebastiaan Van Doninck. De Belgische uitgeverij De Eenhoorn lijkt het patent te hebben op dit soort prachtige prentenboeken, vorige week viel hen nog de Gouden Griffel ten deel voor het Nachtegaal prentenboek dat ook al zo compromisloos is uitgevoerd. Kosten noch moeite zijn de uitgeverij te veel. Het mag groot, het mag kleurrijk en het is wederom overweldigend. In veel prentenboeken zijn de teksten ondergeschikt of lijken ze maar lukraak ergens neergezet.  Hier niet.

De versjes zijn in een prettig lettertype op de juiste plaats neergezet. We zien de hoofdpersoon (of dier) slapend, meestal in bed, en de droomtaferlen worden  ‘Inaiat is van ver gekomen. Ver zit nog altijd in zijn dromen.’ Het allochtone jongetje droomt over oosterse sferen. De tekeningen geven een rijkdom van beelden en kleuren en zijn erg goed verzorgd. Er valt veel te zien en telkens weer iets nieuws te ontdekken.

Het valt de makers te prijzen dat ze niet slechts voor zoete en mooie dromen hebben gekozen maar ook verwarring en ellende en de grenzen van de nachtmeririe niet uit de weg gaan. Het knappe van Welterusten iedereen is dat je je kan voorstellen dat je dromen er ook echt zo uitzien.Droom je eigenlijk in beelden? Of verzin je die er later bij? Hoe werkt dat precies? Dit boek is een goede aanleiding om met kinderen over hun dromen te praten. Het is een prentenboek dat zweeft tussen de waarheid en het surrealisme van de diepe slaap in de nacht. De korte rijmpjes van Van de Vendel schitteren door eenvoud en juist daarmee toont hij de hand van de meester. Hoe simpel maar prachtig is de de droom van de brievenbezorger. ‘De postbode brengt overal brieven rond. Hij wou dat zijn eigen adres er op stond.’ Tante Yolanthe kan er ook wat van en Van de Vendel noteert indirect dat dromen vaak volstrekt onlogisch zijn. ‘Tante Yolantje droomt van iets roods, en dan van een man en iets heel idioots.’

We beleven de nacht mee in het dorp van het Welterusten tot de Goedemorgen als iedereen tot leven komt en de dromen misschien alweer zijn vergeten. Niet dromen kan ook: ‘Zosja droomt helemaal nergens van. Ze droomt dat ze niet dromen kan.’

Een boek vol magie dat toch heel dicht bij blijft. Het is nog vroeg maar nu al een tip voor de griffeljury van volgend jaar.

Kaft: