Een laatste blik door het raam

Rindert Kromhout Vertel me wie wij waren Genre: Jeugdboek
Uitgever: Leopold

De foto op de voorkant is raak getroffen. Een jongetje dat een spiedende blik door het raam werpt. Het is een passage uit het boek waarin een jongetje in het vervallen huis naar binnen kijkt, maar het refereert ook direct aan Quentin Bell, de schrijver die opgroeide in Charleston. Het boerenhuis op het Engelse platteland waar hij nu na vijftig jaar, voor de laatste keer terugkeert (denkt hij), om de verhalen over zijn jeugd op te tekenen. Alleen de oude schilder Duncan woont er nog, maar die staat op het punt te vertrekken om zijn laatste dagen ergens anders te slijten.

In zijn twee vorige boeken over de Bloomsbury Groep beschreeft Kromhout het leven van Viriginia Woolf, haar zus Vanessa Bell en hun partners en kinderen. Na Soldaten huilen niet en April is de wreedste maand is Vertel me wie wij waren de afsluiting van deze trilogie. Waar het na het vorige boek wel klaar leek, verrast Kromhout met dit ingetogen en relevante deel dat een treffende afronding vormt. Het is noodzakelijk om de vorige delen te hebben gelezen om de personages en herinneringen te plaatsen. Kromhout plaatst veel gebeurtenissen, relaties en verhoudingen in perspectief en doet sommige personages (zoals huishoudster Grace) recht. Grace blijkt als relatieve buitenstaander een vrij neutrale blik te hebben en helpt Quentin om het verleden in kaart te brengen. Ze benadrukt meerdere malen dat de excentrieke kunstenaars wellicht heel bijzonder leken maar feitelijk gewone mensen als ieder ander waren. Kromhout maakt middels Quentin duidelijk hoe iedereen zijn eigen kleur geeft aan het verleden en hoe de tijd gevoelens laat slijten of een andere betekenis geven.

Vertel me wie wij waren heeft als vanzelfsprekend een weemoedige inslag maar is niet alleen maar treurig. Kromhout hecht de losse eindjes subtiel aan elkaar en laat zeggen wat er nog gezegd moest worden. Al blijven er nog genoeg vragen over. Toch is het verhaal nu klaar, de laatste blik door het raam is geworpen en hier moet de lezer het mee doen. Het einde is even verrassend als prachtig en wordt de hoofdpersonen in de schoot geworpen. Het is een waardevol drieluik over Bloomsbury geworden, historisch en literair interessant en het verdient in de Nederlandse jeugdliteratuur een plaats naast De Groene Bloem trilogie (over Oscar Wilde) van Floortje Zwigtman. Voor wie van Engeland houdt, maar vooral ook van mooie en sfeervolle verhalen.