Een aardig tussendoortje van Jonathan Coe

Jonathan Coe De gebroken spiegel Genre: Jeugdboek
Uitgever: Cargo
Vertaler: Otto Biersma

Jonathan Coe is een succesvolle schrijver, bekend van bijvoorbeeld De Rotters Club en Maxwell Slim, die nu zijn eerste jeugdboek publiceert. De achterflap bevat het fascinerende zinnetje: ‘De gebroken spiegel is zijn eerste jeugdboek, dat hij schreef tijdens zijn werk aan zijn laatste roman’. Hoe moeten we ons dat voorstellen? Het klinkt alsof hij tijdens het ‘echte’ werk zin had in een tussendoortje. Dat lijkt te kloppen. Het boek is een korte novelle van nog geen 80 bladzijden, gebaseerd op een eenvoudig idee.

Claire vindt een spiegelscherf die de werkelijkheid mooier maakt. De zon breekt door, mensen zijn aardig voor elkaar en haar puistjes zijn op slag verdwenen. Na een obsessieve periode waarin ze voortdurend in de spiegel kijkt, raakt Claire er aan gewend en beseft ze dat het niet realistisch is om te denken dat haar echte leven er zo uit gaat zien. Dan lukt het haar een zwerver te helpen door hem anders naar zichzelf te laten kijken met behulp van de scherf. Aan het einde komt Claire haar voormalige klasgenoot tegen, die haar hinderlijke achtervolgde. Hij blijkt ook een stuk van de spiegel te hebben en ze kijkt met andere ogen naar hem.

Coe lijkt met zijn surrealistische sprookje dan ook te willen zeggen dat het er maar van afhangt hoe je naar de werkelijkheid kijkt, met welke ogen en wat voor blik en verbeelding. De gebroken spiegel is inderdaad een aardig tussendoortje maar de vraag dringt zich op of een dergelijk eendimensionaal boek voor volwassenen door de uitgever ook zou zijn geaccepteerd. In de slotzin spreekt Coe de lezer toe, wat nogal aanmatigend overkomt. Toch betrapte ik mezelf er op om in het spiegeltje op de laatste bladzijde te kijken of de wereld er echt mooier uitzag.