Buitenbeentjes die met elkaar verbonden zijn

Rainbow Rowell Eleanor & Park Genre: Jeugdboek
Uitgever: Van Goor
Vertaler: Annelies Jorna en Ineke Lenting

Zelden is een cover zo raak. We zien twee getekende personen op de rug, het snoer van hun koptelefoons loopt via het & teken van de één naar de ander. Zij heeft een grote bos rode krullen, hij kort geknipt zwart haar. Ze zijn met elkaar verbonden, dat is duidelijk, ze luisteren blijkbaar naar dezelfde muziek. Maar er zit een behoorlijke afstand tussen de twee. Een prachtig beeld waarin de kern van het boek is gevangen.

Rainbow Rowell beschrijft zeer gedetailleerd over de totstandkoming van het contact tussen Eleanor en Park en over de barrières die daarbij worden overwonnen. Eleaonor heeft een tijd bij pleegouders gezeten en nadat ze weer bij haar moeder en stiefvader gaat wonen, komt ze op een nieuwe school terecht. Ze valt op door haar buitenissige kleding en vindt als buitenbeentje maar lastig een plekje in de pikorde van de scholieren. Dat uit zich vooral tijdens de dagelijkse rit in de schoolbus. Ze komt naast Park terecht, zoon van een veteraan en een Koreaanse moeder, door zijn Aziatische uiterlijk ook ietwat een buitenbeentje, maar hij heeft in de groep zijn plek verworven. Het ligt niet voor de hand dat ze wat krijgen maar heel langzaam ontstaat er toenadering tussen de twee, vooral via het uitwisselen van stripalbums en de muziek waar Park in de bus naar luistert.

De vlam slaat in de pan, ze worden smoorverliefd op elkaar maar er zijn omstandigheden die het niet gemakkelijk maken. Ze komen uit volstrekt verschillende milieus, je kunt Rowell verwijten dat ze dat wat sterk heeft aangezet, maar ongeloofwaardig is het niet. Parks ouders zijn nog altijd dol op elkaar en laten dat ook merken en wonen in een ‘doodkeurig’ huis waar de kanten kleedjes onder de schemerlampen bij de gordijnen passen. De thuissituatie van Eleanor staat daar haaks op. Door haar alcoholistische stiefvader is het thuis erg onveilig, de dreiging van fysiek en psychisch geweld is er altijd. Eleanor is welkom bij de familie van Park waar het onmogelijk is dat hij bij haar over de vloer kan komen.

Een uitgepuurd en eerlijk liefdesverhaal dat razendknap in elkaar is gezet en in de vertaling van Annelies Jorna en Ineke Lenting (zouden ze beiden een van de personages voor hun rekening hebben genomen?) fier overeind blijft. Eleanor en Park zijn realistische en geloofwaardige karakters. De lezer zit voortdurend dicht op hun huid, of in hun hoofd en dat maakt het tot een zeer intieme leeservaring. Eleanor & Park is fraai geschreven met veel humoristische observaties, vooal in de manier waarop de twee tortels elkaar beschouwen. ‘Je zou niet denken dat er in zo’n doodkeurig huis een interessant iemand kon opgroeien, maar Park was de slimste, grappigste jongen die ze ooit had ontmoet, en dit was zijn thuisplaneet’ en ‘Eleanor zag er nooit leuk uit. Ze was een wandelend kunstwerk, en kunst hoefde niet leuk te zijn; kunst gaf je gevoelens.’

Het wisselende perspectief geeft veel vaart aan het verhaal en het blijft tot het einde ongewis hoe deze liefdesaffaire zich gaat ontwikkelen. Eleanor en Park kunnen niet met elkaar en ook niet zonder elkaar leven. Ze zijn verbonden met elkaar, door veel meer dan het snoer van een koptelefoon. De liefde ademt uit iedere alinea van dit boek. De belachelijkheid en onontkoombaarheid maar ook de kracht en energie van houden van. Die eerste liefde die harten verscheurt en tot wanhoop drijft, maar uiteindelijk gaat het leven door. De  plot is eigenwijs en compromisloos en zal voor sommige lezers teleurstellend zijn, maar is literair gezien erg sterk.

Het boek is een hit in de VS, op het web staan er filmpjes over, waarvan onderstaande de mooiste is.